1.1. Ogólna charakterystyka terapii lasem Lecznicze działanie lasu można rozpatrywać w kontekście zdrowotnym, religijnym i filozoficznym, odwołując się do kultury, historii i osobistych doświadczeń. Zawsze jednak należy mieć na uwadze to, że terapia lasem nie jest tylko kwestią wiary, ale wynika głównie z rzetelnej wiedzy naukowej, przede wszystkim z rozmaitych dziedzin biologii, chemii, fizyki, medycyny, ale też … kosmonautyki! W dzisiejszych czasach nastąpił bardzo istotny wzrost troski o higienę, nierzadko przekraczający granice zdrowego rozsądku. Tymczasem według teorii „nadmiernej sterylności” wyjałowienie organizmu z istotnych dla niego mikroorganizmów i wynikająca z tego zbyt mała ekspozycja ciała na naturalne mikrobiota połączone z nadużywaniem antybiotyków prowadzą do rozwoju alergii i znacząco obniżają odporność organizmu (należy pamiętać o tym, iż odporność układu immunologicznego człowieka kształtuje się średnio do 12. roku życia). Negatywny wpływ daleko posuniętej sterylności na organizm ludzki potwierdzają między innymi badania na stacjach kosmicznych, gdzie kosmonauci doświadczają różnego rodzaju problemów zdrowotnych wynikających ze sterylności otoczenia i spożywanych posiłków. Dr Quing Li, autor i założyciel Międzynarodowego Stowarzyszenia Terapii Naturą i Lasem (Association of Nature and Forest Therapy) wymienia najważniejsze czynniki terapii lasem i opisuje ich wpływ na organizm ludzki: czynniki aerobiologiczne – są to różnego rodzaju mikroorganizmy i ich produkty organiczne emitowane do atmosfery, zupełnie inne niż sztucznie produkowane przez człowieka w postaci toksycznych związków, dwutlenku węgla, rakotwórczych dioksyn itp., bioaerozole – bezcenne naturalnie wytworzone przez las związki, bez których prawidłowo nie może funkcjonować ani organizm ludzki, ani mikroflora funkcjonująca na zewnątrz i wewnątrz ciała ludzkiego, bez której nie ma mowy o prawidłowo przebiegających reakcjach syntezy i rozkładu, Mycobacterium vaccae – bakteria glebowa, z którą mamy bezpośredni kontakt podczas spacerów po lesie; pomaga w zwalczaniu depresji, eliminuje stany wyczerpania, a także wspiera walkę z różnego rodzaju chorobami skóry wynikającymi z autoagresji (atopowym zapaleniem skóry i łuszczycą), fitoncydy – (z gr. phton – roślina i łac. caedo – zabijać) – substancje organiczne wydzielane przez różne gatunki roślin w celach obronnych i komunikacyjnych (np. terpeny produkowane przez drzewa iglaste: pinen, limonen czy mircen, które działają wirusobójczo, wspomagając walkę z infekcjami, bardzo korzystnie wpływają na pracę mózgu i chronią komórki nerwowe przed niekorzystnymi czynnikami), olejki eteryczne – głównie terpeny wytwarzane przez rośliny leśne; wpływają na uczucie relaksu, wspomagając regenerację po przeżytych sytuacjach stresowych; zwiększają subiektywne uczucie komfortu, odprężenia, rewitalizacji, ogólnego zadowolenia; poprawiają odporność organizmu na działanie różnego rodzaju niekorzystnych czynników, jonizacja powietrza – która w lasach ma znacznie wyższe wartości niż w domach, salach biurowych, na ulicach miasta (najonizowane ujemnie leśne powietrze łączy się z cząsteczkami szkodliwych pyłów i pleśni, niwelując ich szkodliwe działanie na organizm ludzki), nasłonecznienie – indukujące stan relaksu, korzystniejsze dla zdrowia i bogatsze w widmo z zakresu światła zielonego i niebieskiego, mniejsza ekspozycja ciała na wiatr, hałas i wahania czynników środowiskowych. Podsumowując – należy odpowiedzieć na zasadnicze pytanie: Na czym polega fenomen działania terapii lasem? Na tym, że wszystkie te czynniki działają na organizm ludzki jednocześnie, kompleksowo, nie zaburzając sieci zależności mikro- i makroświata. Las działa na wszystkie zmysły człowieka i na wszystkie wpływa pozytywnie.
