Edukacja seksualna. Niepełnosprawność intelektualna. Autyzm i Asperger

Z publikacji dowiesz się:

• Jak zachować się, gdy podopieczny masturbuje się w miejscach publicznych?
• Jak umiejętnie rozmawiać na temat potrzeb seksualnych z podopiecznym?
• Jak ustalić jakie znaczenie ma masturbacja dla podopiecznego?
• Kiedy zainterweniować w obliczu zachowań autoseksualnych podopiecznego?
• Jakie metody wykorzystać w zakresie edukacji seksualnej osób z głęboką niepełnosprawnością?
• Jak uświadomić podopiecznego czym są potrzeby seksualne i kiedy należy je zaspokajać?
• Jak pomóc osobom z Zespołem Aspergera budować bliskie relacje w związku?
• Jakie umiejętności należy ćwiczyć, by pomóc osobom z Zespołem Aspergera lepiej wyrażać swoje potrzeby, uczucia i emocje?
• Jak wprowadzić do edukacji seksualnej profilaktykę zapobiegania przemocy seksualnej, na którą są narażone osoby z niepełnosprawnością?

Temat seksualności jest tematem delikatnym, wymagającym dobrego przekazu, a jednocześnie otwartości. Nie powinien być on tematem TABU, czy powodem do wstydu, nawet wśród osób z niepełnosprawnościami. Czasami jednak ich zachowania seksualne są poza ich kontrolą lub dokładnie nie pojmują znaczenia samoaktów. Rolą opiekuna jest wprowadzenie podopiecznego w świat jego własnej intymności i jednocześnie przedstawienie granic, których nie powinien przekraczać. Masturbacja w miejscu publicznym jest społecznie nieakceptowalna, jednak osoby niepełnosprawne intelektualnie nie zawsze zdają sobie z tego sprawę. Niniejsza pozycja przedstawia możliwe metody działania i wspierania seksualności osób niepełnosprawnych i osób z autyzmem, jednocześnie edukując, gdzie leży granica intymności i prywatności.

Spis treści:

Zachowania problemowe w obszarze seksualności u osób z niepełnosprawnością intelektualną i osób ze spektrum autyzmu. Cz. I. Masturbacja w okresie dojrzewania i dorosłości.

Diagnoza… 5

Zachowania problemowe w obszarze seksualności u osób z niepełnosprawnością intelektualną i osób ze spektrum autyzmu.Cz. II. Masturbacja w okresie dojrzewania i dorosłości.

INTERWENCJA… 14

Komunikacja alternatywna i wspomagana jako nieocenione narzędzie do edukacji seksualnej osób ze sprzężoną niepełnosprawnością… 21

Seksualność i edukacja seksualna osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną… 25

Relacje intymne osób z zespołem Aspergera. Jak pomóc w budowaniu związku?... 30

Profilaktyka przemocy seksualnej u osób z niepełnosprawnością intelektualną… 36

W ostatnim czasie w literaturze zagranicznej niektórzy autorzy rezygnują się z używania określenia „problemowe zachowania seksualne” lub „trudne zachowania seksualne” na rzecz terminu sexualized challenging behavior (Lockhart i wsp., 2009). Przyjmują oni, że są to zachowania o charakterze seksualnym, z którymi trudno sobie poradzić, a ich konsekwencje mogą być dla danej osoby negatywne i stygmatyzujące. Wymagają więc od otoczenia, czyli rodziny i specjalistów, większego zaangażowania w zrozumienie ich genezy i funkcji, jakie pełnią.

Zachowania, które najczęściej są zgłaszane jako problemowe lub trudne, można podzielić na dwie grupy. Pierwsza z nich to zachowania osoby skierowane na siebie, m.in.: masturbacja wczesnodziecięca, masturbacja w okresie dojrzewania i dorosłości (publiczna masturbacja, intensywna masturbacja, masturbacja z użyciem specyficznych przedmiotów itp.), używanie fetyszy, uporczywe oglądanie pornografii połączone z masturbacją. Druga grupa to zachowania skierowane na innych, m.in.: przekraczanie dystansu w relacjach z innymi, naruszanie intymności innych, np. dotykanie ich w miejsca intymne, obnażanie się w obecności innych osób, mówienie na temat seksu (w tym propozycje seksualne), podglądanie innych osób, obnażanie się w ich obecności.

W niniejszym artykule skoncentrowano się na omówieniu zagadnienia masturbacji w okresie dojrzewania i dorosłości, bowiem to ono rodzi najwięcej pytań rodziców i nauczycieli i jest najczęściej zgłaszanym zachowaniem problemowym.

Zachowanie problemowe – czyja perspektywa?

Niezmiernie ważne jest na wstępie zastanowienie się nad tym, KTO postrzega dane zachowanie o charakterze seksualnym, np. masturbację, jako zachowanie PROBLEMOWE? Czy jest to rodzic? Czy może nauczyciel lub terapeuta? A być może sama osoba z niepełnosprawnością lub spektrum autyzmu (ASD, autism spectrum disorder) uważa swoje zachowanie za nieodpowiednie i szuka specjalistycznej pomocy?